De Salesianen van Don Bosco.

Iedereen in Oud-Heverlee kent waarschijnlijk het grote gebouw achterin de lange dreef aan de Waversebaan, ingeplant in het mooie landschap langs de Dijle. De Pizza-avond van Achter d’Oechelen, de Chiro, allen die iets willen organiseren voor de bevolking zijn hier welkom. En dan de Speelpleinen van Leuven...er komt hier ‘veel volk over de vloer’ en op de speelvelden. Daarmee is niet alles gezegd.

Achter d’Oechelen wou er het fijne van weten en het u vertellen. We gingen praten met pater Van Muylem, vicaris van de religieuze gemeenschap van de Salesianen.

De Salesianen

De Salesianen waren in de jaren dertig nog een jonge congregatie in België. In 1892 hadden ze een weeshuis te Luik en in 1902 een weeshuis en een vakschool in St.Denijs-Westrem geopend. Mettertijd traden ook Vlaamse en Waalse jongeren in bij de Salesianen. Zo ontstond de behoefte om de jonge Salesianen-priesterstudenten samen te brengen voor hun theologische studies. Daarom zocht men een locatie in de buurt van Leuven. In 1934 begon men in Oud-Heverlee te bouwen en in 1938 was de kapel en daarmee het hele klooster af. Later kwamen er nog een aantal zalen bij om de toenemende activiteit op te vangen. Uitbreidingen zijn voortaan onmogelijk ten gevolge van de inlijving in het beschermd natuurgebied van de Dijle.

Op onze vraag hoe zo’n studiehuis voor priesterstudenten kon evolueren tot een groot ontmoetingscentrum voor jongeren klonk het antwoord “voor Salesianen was dat vanzelfsprekend.” Hun congregatie ontstond rond 1855 in de arbeiderswijken van Turijn. Don Giovanni Bosco wilde jongeren opvangen en een opleiding verstrekken waarmee ze een beroep konden uitoefenen. Niemand, van welke sociale klasse ook, mocht worden uitgesloten. Maar toen -en nog steeds- ging de voorkeur naar wie de minste kansen had. Die doelstelling heeft met zich meegebracht dat overal waar Salesianen wonen, met de jongeren van ter plaatse wordt geleefd en diverse initiatieven voor hen worden genomen. In een tehuis of school of college bijvoorbeeld wordt de begeleiding niet beperkt tot de lessen. Salesianen participeren in spel, sport en buitenschoolse activiteiten.

En zo was het ook in Oud-Heverlee. Een stap in die richting waren destijds de ‘Speelpleinen’, op de eerste plaats voor de ‘minder gegoeden ‘ van Leuven...en intussen komen jongeren uit alle sociale klassen er naartoe. Net zoals in de scholen. Die vermenging is een kracht van de Salesiaanse beweging.
Wie tegenwoordig religieuzen ontmoet, vraagt zich meestal af met hoeveel ze nog zijn. Ook bij de Salesianen melden nieuwe kandidaten zich nog nauwelijks aan, in de voorbije decennia traden er heel wat uit en de ouderen worden proportioneel talrijker. “In 2000 is er in heel Vlaanderen in geen enkele mannelijke orde of congregatie iemand ingetreden, met uitzondering van de Trappisten, dat is de eerste keer”, aldus pater Van Muylem.

“Hier in Oud-Heverlee zijn we met z’n allen samen met eenentwintig, terwijl er in de ‘gloriejaren’ 1950-1962 zestig tot zeventig priesters in opleiding waren. Al zijn we zo weinig in aantal, toch leven we hier in twee afzonderlijke gemeenschappen. In een groep van een tiental is er immers meer direct onderling contact mogelijk, meer “thuisgevoel”. Samen bidden in de kapel, elkaar vinden aan tafel en onder elkaar of met gasten van gedachten wisselen brengt ons dichter bij elkaar. Zo dragen we samen onze evangelische actie.”

Er verblijven hier vijf Salesianen-studenten. Zoals steeds zijn ook zij betrokken bij de contacten met jongeren. Een van hen studeert aan de Sociale Hogeschool. Vier studeren theologie, één aan het seminarie van het bisdom en drie aan de universiteit. Twee van deze laatsten zijn Indiërs, bestemd om in Nederland te werken. Die situatie is niet zo maar het gevolg van een anekdotische beslissing. Ze vloeit voort uit een gezonde mentaliteitswijziging en een bewuste visie. Missioneren is het doorgeven van de boodschap van Jezus en in die zin kan het geen eenrichtingsverkeer zijn van de oude christelijke landen naar de culturen van het zuiden. De veelzijdigheid van de culturen waarmee de missionering wordt geconfronteerd is een verrijking en ze laat nieuwe aspecten van de Boodschap zien. Die nieuwe strekking neemt niet weg dat er nog altijd heel wat Salesianen in de traditionele missies werken, o.m. in Congo en Rwanda.

In volgende ADO verneemt u nog meer over de Salezianen in O.H.