ADO118

“Toen we hier twintig jaar geleden kwamen wonen, zetten de mensen ’s avonds hun stoel nog bij de voordeur en we kletsten wat met wie passeerde. Ziet gij dat nog gebeuren? ’t Is ook niet plezant meer met al dat geraas.”

30% van de Vlamingen heeft last van lawaai, en u ?

dossier lawaai   

uit de gemeentelijke milieu-enquête

ja 37% (824)
nee 63%(1424)

De voornaamste oorzaak van geluidshinder blijkt het verkeer te zijn. Daarna volgen “andere” en “de buren”. De redenen die opgesomd zijn onder “andere” zou men eigenlijk ook kunnen opsplitsen en verdelen onder de diverse oorzaken die we in de tabel terugvinden.

Oorzaak geluidshinder (Aantal) en  %
Verkeer                   (613) 74%
KMO en industrie (13) 1,5%
Landbouw              (14) 2%
Buren                      (107) 13%
Handel                    (41) 5%
Andere                    (158) 19%

Als bron van geluidshinder wordt voornamelijk het straat- en treinverkeer aangeduid. 

Bronnen geluidshinder aantal % bronnen geluidshinder aantal %
Straatverkeer                (544) 66 %
Sportvelden                   (19) 2%
Treinverkeer                  (160) 19,5 %
Landbouwwerktuigen (16) 2%
Vliegtuigen                    (89) 11% 
Bedrijfsactiviteiten       (21) 2,5%
Café, dancings            (51) 6 %
Spelende kinderen     (14 )2%
Pretparken                    (13) 1,5 %
Huisdieren                   (86) 10,5%
Vee                                 (7) 1% 
Grasmachines            (78) 9,5%

Deze procenten werden berekend ten opzichte van het aantal mensen die “ja” antwoordden op de vraag of ze last hadden van geluidshinder.

Hetzelfde rapport schat het aantal ernstig gehinderden op 12%. Er is ook een uitsplitsing gemaakt per fusiegemeente, het procentueel ernstig gehinderden zou tussen 3 en 8 % liggen in Vlaanderen.

Geluidsoverlast zorgt ervoor dat we ons niet lekker in ons vel voelen. Maar ernstige lawaaihinder, vooral als die ’s nachts optreedt, kan leiden tot effecten op het lichaam die goed meetbaar zijn: stijging van de hartslag, verhoging van de bloeddruk, enz.. Bij een deel van deze mensen leidt dat tot fysiologische en psychologische effecten zoals permanente stijging van de bloeddruk en stress. Bij een klein percentage van deze groep leidt dat tot hart- en bloedvatenziektes. Het rapport rekent in DALY’s, (Disability Adjusted Life Years) een maateenheid die aangeeft hoeveel levensjaren verloren gaan of door het ziektebeeld drastisch aan kwaliteit verliezen. Voor Vlaanderen denkt men dat tussen de 2000 tot 11000 kwaliteitsvolle levensjaren verloren gaan, alleen al door geluid.

Ver van ons bed, denkt u misschien. Maar het blijkt dat dit niet opgaat. De resultaten van de gemeentelijke milieu-enquête van vorig jaar laten zien dat onze situatie nauwelijks beter is dan dat van de gemiddelde Vlaming.

We hebben dus gemiddeld meer last van treinlawaai en verkeerslawaai, maar veel minder van industrie, handel, recreatie en toerisme.

Kan deze overlast ingedijkt worden? Ziet de toekomst er somber uit?

Als een discotheek teveel lawaai veroorzaakt, dan kan ze op grond van geluidsmetingen gesloten worden. Als de hond van de buren ’s nachts niet kan zwijgen, dan kan u vragen aan de politie om te komen meten en kan dat uiteindelijk tot een proces leiden. Daarbij gaat men uit van de geluidsnormen die in Vlarem II opgenomen zijn. Alleen..in Vlarem II staat geen enkele norm omtrent het toegelaten geluidsniveau van het wegverkeer. In de omliggende landen is dat wel het geval. Misschien moeten we wachten tot de EU- commissie de mooie intenties van haar milieuactieprogramma vertaald heeft in bindende normen. Daarin staat letterlijk “niemand mag worden blootgesteld aan een geluidsniveau dat schadelijk is voor de gezondheid of dat de kwaliteit van het leven nadelig beïnvloedt”.

Binnenkort komt er alvast een norm voor het rolgeluid van banden. Niet zo onbelangrijk als je weet dat reeds bij 30 km/uur het rolgeluid van de banden het geluid van de motor overstemt. Naarmate de snelheid toeneemt, wordt het rolgeluid steeds dominanter. Daaruit volgt natuurlijk ook dat een snelheidsverlaging van bv. 120 naar 110 km/uur een zeer groot effect heeft op de mate van geluidsoverlast. Ook het gebruik van ZOA (zeer open asfalt, in de volksmond fluisterasfalt) geeft zeer goed resultaten. ZOA onderdrukt vooral het rolgeluid. De asfaltlaag van ZOA bestaat voor 25% uit holle ruimtes, waarin een groot deel van het rolgeluid eenvoudig verdwijnt; slechts een klein deel wordt nog teruggekaatst. Daarbij geldt: hoe hoger de snelheid van de auto (hoe meer rolgeluid dus), hoe groter de geluidsvermindering ten opzicht van gewoon asfalt. Voor snelwegen kan men een halvering van het geluid bekomen.

Kan er ondertussen dan niets gedaan worden?

Toch wel, zo blijkt; Op het internet vonden we verschillende voorbeelden van gemeenten die in hun milieuconvenant een bij-akte hebben opgenomen over geluidshinder. Dan wordt op verschillende plaatsen de lawaai-overlast gemeten (gemeten in Leq of equivalent geluidsniveau, een soort gemiddeld geluidsniveau over een bepaalde periode gemeten, en uitgedrukt in dB(A), of decibels, de A duidt aan dat gemeten werd met een filter, die de storendste frequenties accentueert). Indien de metingen aangeven dat de geluidswerende maatregelen noodzakelijk zijn, dan zullen de nodige kredieten op het investeringsprogramma van de Vlaamse Gemeenschap voorzien worden. Mogelijk dient ook een tussenkomst door het gemeentebestuur voorzien te worden. Dit is afhankelijk van de resultaten van de metingen. Indien de geluidshinder hoger ligt dan 80 dB(A) dient de gemeente niet tussen te komen. Indien de geluidshinder lager ligt dan 65 dB(A) dient de gemeente 100 % te betalen. Indien de geluidshinder tussen de 65 en de 80 dB(A) gelegen is wordt een kostenverdeling gemaakt op grond van een in de bijakte voorziene verdeelsleutel. Een norm is er dus niet echt, maar toch houdt men hier en daar al rekening met een acceptabele waarde van 65 dB(A) gemeten ter hoogte van de gevel.

De spoorlijn Leuven -Ottignies

Aan het aantal klachten is duidelijk te merken dat het drukke goederenverkeer dat dag en nacht doorgaat nogal wat mensen stoort. Nog een geluk dat het viersporig maken van deze hoofdas van het goederen verkeer niet meer opgenomen is in het investeringsplan van de spoorwegen.

E40

Heel wat mensen in Haasrode, Blanden en Oud-Heverlee hebben last van het aanhoudende geraas op de E40. Niet te verwonderen: qua geluidsafscherming komen we er bekaaid vanaf. Er staat wel een geluidswerende afscherming in Oud-Heverlee, maar die is te kort om efficiënt te zijn. In Haasrode is er absoluut niets voorzien. Daar kunnen we ons vragen bij stellen. De E40 kreeg bij de aanleg over zijn hele traject ruwe, lawaai producerende langsgroeven. In Bierbeek, en ook tussen Leuven en Brussel werden deze langsgroeven al lang geleden weggefreesd. In Sterrebeek kwam er fluisterasfalt én een aarden talud. De wijk Armendaal, die overigens niet naar de financiële toestand van haar inwoners is genoemd, is nu vrij van lawaai. De inwoners rond Boutersem “profiteerden” dan weer van de komst van de TGV . Het spoor en de E40 werden afgeschermd met een nieuw type geluidsafscherming, efficiënt en nog mooi ogend ook. Het is stilaan tijd dat er ook bij ons iets gedaan wordt. Kan de gemeente niet lobbyen om de gepaste maatregelen te nemen? Bewoners van Oud-Heverlee hebben de geluidsoverlast recentelijk aangeklaagd. De klacht kwam op de gemeenteraad van 5 juli en het bevoegde ministerie onderzoekt nu de klacht..

Expressweg

Deze weg kreeg wel fluisterasfalt. En een snelheidsbegrenzing tot 90 km per uur. Overigens zijn er plannen om het hele traject van de “Expresweg” vanaf de oprit van de snelweg tot voorbij het kruispunt in Blanden terug te brengen tot 2 rijstroken. Dat zal ook een gunstige invloed hebben op de verkeersveiligheid en op het geproduceerde geluid.

Geluidswallen in het bos? Uit de “Structuurvisie Meerdaalwoud en Heverleebos”, dat vorig jaar verscheen blijkt dat men zich ook zorgen maakt om die E40, waarvan het geluid ontzettend diep doordringt in het bos. In het eindrapport werden twee scenario’s besproken. Een optie bestaat erin een aarden wal aan te leggen, 5 meter hoog en 1,5 meter breed, ondermeer met grond die volgend jaar door de werken aan de Dijle in Egenhovenbos zou vrijkomen. Helaas, waarschijnlijk is dat net te snel, een vergunning bekomen tegen dan zal moeilijk zijn. Hoe dan ook, een gedeelte van het 4 km lange traject zou bij toch met andere, duurdere middelen zoals een houten wand moeten uitgevoerd worden. Dat zou het geluidsniveau tot de helft reduceren, en het genietbare gedeelte van het bos met 32 ha uitbreiden. Er hangt wel een fors prijskaartje aan vast: 10.000 euro per hectare. Een tweede mogelijkheid is dat men de hele de doorsteek van de autosnelweg door Heverleebos zou “behandelen” met geluidsschermen (ook de noordzijde). Hiervoor is een extra lengte aan geluidsschermen van ca. 2.4 km noodzakelijk. Dit brengt een meerkost mee van ca. 15 miljoen euro. In ruil wordt een boszone van 80 ha op vlak van geluid gesaneerd, dus ca. 48 ha meer dan in het eerste scenario (aan 25 000 euro/ha). Een veel hogere kostprijs per eenheid van oppervlakte dan in scenario 1. Bijkomend voordeel is echter dat een aantal woningen en het klooster ‘de jacht’ worden afgeschermd. De onderzoekers besluiten wel als volgt “Bijkomend onderzoek moet aantonen of het maatschappelijk draagvlak voldoende groot is om niet alleen geluidsschermen aan te leggen waar woningen vlak bij de autosnelweg zijn gelegen maar ook om recreatief belangrijke stadsbossen te beschermen. “ De onderhandelingen zijn nog in volle gang en misschien valt er in oktober al een beslissing. (zie ook ADO 117)

Losliggend beton.

Vele kilometers wegen zijn uitgevoerd met “macadam”, grote betonblokken, onderling gescheiden door uitzettingsvoegen gevuld met pek. Op zijn zachts gezegd, de toestand van deze wegen is lamentabel. Vele voegen zijn met de jaren onderspoeld. Elke zware vrachtwagen of bus laat de blokken bewegen en dat veroorzaakt ontzettend veel trillingen en lawaai. Bij een klacht komen de gemeentearbeiders wel eens langs om de ergste spleten en gaten te vullen, maar efficiënt is het verre van. Wie een betaalbare oplossing kent mag het ons laten weten.

De Naamsesteenweg

De Naamsesteenweg is een lange rammelstrook, waardoor het geluid van vrachtwagens soms tot in Haasrode gehoord kan worden. Ook de Naamsesteenweg staat op het lijstje om heraangelegd te worden. Hopelijk kiest men dan voor fluisterasfalt. Enkele jaren terug heeft men gelukkig al een klein stukje, tussen de eerste huizen van Blanden net voor de bosrand, geasfalteerd. (zie ADO 104)

Kerk in Blanden (zie ook ADO 109)

Dat wonen langs een pas vernieuwde straat niet altijd een benijdenswaardig privilege is, daar kunnen ze rond de kerk van Blanden van meepraten; Dat vergt enige verduidelijking: in 1998 werd het gedeelte van de Haasroodsestraat vóór de kerk van Blanden vernieuwd. Asfalt in de plaats van betonplaten, goed zo. Maar op aandringen van Monumenten en Landschappen, en tegen de zin van het gemeentebestuur, moest er voor de kerk een strook kasseien van zo’n 30 meter komen. Dit gedeelte is immers gelegen in een beschermd dorpsgezicht, en dat wilde men visueel gerespecteerd zien. De woningen langszij deze kasseistrook moeten sindsdien leven met een ongelooflijke geluidsoverlast. Het gemeentebestuur schuift de schuld in de schoenen van Monumenten en Landschappen, maar is zelf doof voor wat er wel kan gedaan worden: namelijk de snelheid ter plekke verlagen. De efficiëntste verkeersdrempel van onze gemeente verdween immers bij de vernieuwingswerken. Sedertdien voeren verschillende bewoners een lange strijd. Sinds ons artikel in ADO 109 (na te lezen op onze website) is er niets veranderd. Hoe houden ze het uit?

Tot slot….

We weten wel, we hebben slechts een exemplarische bloemlezing van vormen van geluidshinder opgesomd. We leven nu eenmaal erg dicht op elkaars lip en een irriterend drumstel of een hardhorige buur die eindeloos TV kijkt kan even hinderlijk zijn als wegverkeer. Om nog te zwijgen van de haan van de buren en de ganzen aan de overkant.. Misschien moeten we met zijn allen een beetje alerter worden, want slechts weinigen schijnen immuun voor geluidsoverlast. Maar toch, de cijfers waarmee we dit artikel begonnen liegen er niet om. Het wegverkeer is de grootste boosdoener. En daar ligt nog een zee van mogelijkheden open: snelheidsreducties, van doorlopende straten doodlopende straten maken, er is allemaal nog bijzonder weinig aan gedacht En lezer, zoals steeds nodigen we u uit om uw goede of slechte Enkele specifieke problemen in Oud-Heverlee.ervaringen mee te delen, opmerkingen te spuien, oplossingen voor te stellen…. Kortom al wat u maar kwijt wil is even welkom...

L. V. Haasrode :
Blij ben ik te vernemen dat toch iemand nog een inspanning doet om iets te doen aan ons leefmilieu,natuur,kalmte en rust.
Wij zijn inwoners van de Konijnenhoekstraat, met onze tuinen grenzend aan de N 25 express weg.
Reeds enkel malen vroegen wij de gemeente om iets te ondernemem tegen het snelle verkeer op deze N 25 en tevens ook om ons pleintje meer leef-vriendelijk te maken ( natuurlijk geluids scherm in de vorm van een haag ? )... maar echter zonder weing succes ... nu geen tijd voor ... eerst andere politieke problemen oplossen is het antwoord !!!
In jullie artikel las ik onder de tekening op pagina 6, dat men de N 25 terug zou brengen op twee rijstroken ... is dat zo ?! Dat zou inderdaad voor ons super nieuws zijn en dan liefst nog met een verlaagde snelheid tot 70 km/h en voor de Bovenbosstraat tot 50 km/h.
Dit zelfde voorstel deed ik ook aan Mr Steve Stevaert, want waarom moet men daar een N 25 hebben met 2* 2 rijstroken, terwijl de rest toch ook maar een normale weg is ( 2 * 1 rijstrook ). Ook vroeg ik voor meer snelheids kontroles en / of flits palen /....
Succes nog met jullie strijd om de natuur en rust !!!

Familie B.
Proficiat voor de laatste "Achter d'oechelen" met de bijdrage over geluidshinder. Sensibilisatie en communicatie kan reeds veel verbeteren wanneer het gaat om geluidshinder veroorzaakt door onszelf.
Geluidshinder komende van de E40 kan alleen verminderen door een gestructureerde aanpak bij de bevoegde instanties. Wij wensen een dergelijke actie concreet te ondersteunen.Wij verhuisden op 1/1/02 van Heverlee naar Blanden en beide gemeenten ervaren dezelfde niet-aanvaardbare geluidshinder van de E40, de ene wanneer de wind uit zuidelijke richtingen komt, de andere bij meer noordelijke windrichtingen.
Ik meen dat het redelijk zou zijn om te vragen dat fluisterasfalt zou gebruikt worden van Bertem tot voorbij de afrit Haasrode.
Als we kunnen helpen dan graag,

Familie D.-D.
Welbedankt voor dit artikel, dit hebben we hoog nodig.
Aanmerkingen hebben we niet. Om al onze grieven, frustratie, ergernis, ongeloof, onmacht over te brengen aan de bestuurders van onze gemeente zijn andere middelen nodig vrees ik,maar ik weet niet welke.
Met door lawaai gestoorde groet

N.W.
bedankt voor het aanhalen van de problematiek

Eddy Servranckx

Ik wil even reageren op al het gezaag over de geluidshinder veroorzaakt door de spoorlijn en de E40.